Keuzevrijheid is geen luxe: bescherm de kracht van ouderprojecten

Sinds onze oprichting staan wij aan de kant van de kleinschalige woon- en leefprojecten. GiPSo is ontstaan vanuit ouders die zagen dat er in het bestaande aanbod iets fundamenteels ontbrak: een warme, kleine, inclusieve plek waar hun kinderen écht thuis konden zijn. Die overtuiging leeft vandaag nog steeds, niet alleen meer bij ouders, maar ook bij familieleden, begeleiders en iedereen die dagelijks met mensen met een extra zorgnood samenleeft of werkt.

Wat ons altijd heeft gedreven, blijft de kern: eigen regie en zeggenschap. Te vaak zagen ouders dat in grote voorzieningen met veel lagen en weinig inspraak hun kinderen gewoon niet tot hun recht kwamen. Daarin is gelukkig al veel veranderd, maar de essentie blijft: zorg en wonen moeten vertrekken vanuit de mens, niet vanuit de logica van het systeem.

En precies daarom zijn we niet gerust als we de conceptnota van minister Gennez lezen. Ja, vereenvoudiging is nodig, ja, één aanspreekpunt kan goed zijn**. Maar tegelijk schuift deze nota nog veel te sterk de kant op van wat diensten en structuren willen, in plaats van wat mensen en gezinnen écht nodig hebben.**

Wat ons vooral zorgen baart is dat het persoonsvolgend budget minder toegankelijk dreigt te worden, de drempel om een PVB te verkrijgen zou hoger kunnen worden, en niet iedereen die ondersteuning nodig heeft, zou er nog recht op hebben. Ook de bestedingsvrijheid van het budget dreigt beperkt te worden waardoor initiatiefnemers de indruk hebben en vrezen dat middelen in de toekomst enkel nog kunnen ingezet worden bij erkende of vergunde structuren. Voor kleinschalige ouderinitiatieven, die net draaien op flexibiliteit en solidariteit, zou dit een harde klap betekenen.

Daarbovenop is er veel onzekerheid over wat er met overgangsregelingen en rechtszekerheid gaat gebeuren. Ouders en familie bouwen jarenlang aan hun projecten, steken er bergen tijd, energie en geld in, en doen dat vaak nog eens vrijwillig naast hun werk en de zorg voor hun kind. Zij hebben recht op houvast en de zekerheid dat hun inzet niet zomaar weggevaagd wordt door een beleidswijziging. Zolang er geen duidelijke afspraken en garanties zijn, blijft de angst dat al hun werk in één keer verloren gaat. Het minste wat ze mogen verwachten vinden wij, is erkenning en ondersteuning, niet nóg meer administratie en hindernissen.

Daarom vragen wij dat de uitwerking van deze conceptnota:

  • Respecteer de keuzevrijheid en de bestedingsruimte van het PVB. Het is die ruimte die personen met een extra zorgnood in staat stellen zelf keuzes te maken die kleinschalige projecten ondersteuning geeft.

  • Rechtszekerheid garandeert voor lopende én toekomstige projecten. Ouders moeten weten dat hun inspanningen niet voor niets zijn en dat hun kinderen ook in de toekomst op die plek kunnen blijven wonen.

  • De eigenheid van kleinschalige woon- en leefinitiatieven/ouderprojecten erkennen en ondersteunen. Ze zijn geen variant van vergunde zorgaanbieders, maar een ander model, met hun eigen kracht en dynamiek.

Kleinschalige ouderprojecten mogen niet op één hoop gegooid worden met vergunde aanbieders. Ze zijn anders. Ze bewijzen al jaren dat kleinschaligheid en nabijheid een verschil maken in kwaliteit van leven.

GiPSo zal altijd naast deze ouderinitiatieven blijven staan. Welke weg een groep ook kiest: onafhankelijk, samenwerkend of zelf vergund, het is hún keuze. En die keuze moet ondersteund en erkend worden, niet bemoeilijkt.

We weten hoe zwaar dit pad is. Ouders balanceren vaak tussen hoop en angst, terwijl de uitdagingen groot blijven. Maar we weten ook dat er een enorme kracht schuilt in samenwerking.

Daarom doen we een warme oproep: dit kunnen we alleen samen waarmaken.

We nodigen projecten uit om hun ervaringen te delen, met ons in gesprek te gaan en mee te denken over hoe we samen deze uitdaging kunnen aangaan. Hoe kijken jullie naar de nota? Welke noden en zorgen leven er bij jullie? Welke mogelijkheden zien jullie? Door elkaar te beluisteren en in dialoog te gaan, kunnen we samen sterker staan en een duidelijk, gedragen signaal geven aan het beleid.

Wij gaan graag in gesprek. Reageer hieronder of via mail naar info@gipso.be

Wat mij vooral grote zorgen baart is dat er gezegd wordt dat enkele mensen met een ‘zware ondersteuningsnood’ nog een PVB gaan krijgen, en dat anderen zich tot ‘lokale initiatieven’ gaan moeten wenden via een RTH. Dat laatst zou wel uitgebreid worden. Hopelijk is die uitbreiding dan zowel voorzien voor elke individuele persoon als voor de zorgaanbieders die daarvoor in aanmerking komen. Maar dan nog… Waar gaat men de grens leggen van de ‘zware ondersteuningsnood’? Geen idee, maar wanneer ik naar de leerlingen kijk die ik de voorbije jaren begeleid heb in BuSO OV1 van type 2, dan zie ik er daar veel die wellicht niet in aanmerking zullen komen voor die ‘zware ondersteuningsnood’. Maar ze hebben wel behoefte aan 5 dagen dagbesteding omdat vader en moeder allebei nog werken. Gaat de RTH voldoende uitbreiden? Ik vrees er voor. Zal er ooit voldoende RTH zijn om met de nodige ondersteuning in een woonproject te kunnen stappen? Ik weet het niet. Daarnaast vraag ik me ook af wat die ‘lokale intiatieven’ gaan zijn? Zijn dat de ouderinitiatieven zoals in GiPSo? Maar niet alle ouders zijn zo ondernemend dat ze zoiets kunnen opstarten? Gaat men dan terecht moeten kunnen bij initiatieven van een OCMW? Of gaan de ELZ’s daar in betrokken worden (EersteLijnsZone)? Angst is een slechte raadgever, maar ik ben er toch niet gerust in.

1 like

Dag Johan,

Bedankt om ook jouw kijk op de conceptnota te delen en in gesprek te gaan.

We sluiten ons hier ook bij aan.

Het is duidelijk dat de huidige berichten over PVB’s voor mensen met een ‘zware ondersteuningsnood’ versus de afhankelijkheid van RTH en lokale initiatieven bij velen vragen en angst oproepen. Angst is iets wat momenteel enorm heerst en dat is te begrijpen want dat komt uit onzekerheid, boosheid, onwetendheid en onbegrip.

Vanuit het kabinet en het VAPH zijn ze zich er van bewust dat ze dringend moeten communiceren omtrent de verduidelijking van de acties die vermeld worden in de conceptnota.

We hebben begrepen dat ze dat ook spoedig zullen doen.

Wij zitten mee in een advies groep PMH met bestuur Noozo (niets over ons zonder ons) die heel kritisch naar de conceptnota kijkt en tracht de belangen van PMH te verdedigen.

De werkgroep PMH vraagt meer garanties en betrokkenheid zodat personen met een handicap er niet op achteruitgaan en dat de grote groep gebruikers niet extra belast mag worden door een kleine minderheid die fraudeert.

Ook daarbuiten zou GiPSo graag mee nadenken over oplossingen en stellen we de vraag ook aan jullie: Hoe zouden jullie het oplossen om te garanderen dat álle mensen met ondersteuningsbehoeften de nodige zorg, woon- en dagbesteding krijgen en blijven behouden?

Laten we deze discussie gebruiken om niet alleen onze zorgen te delen, maar ook om concrete ideeën en ervaringen uit te wisselen.

Hey, weet u hoe het zit indien je al een pvb hebt. Zou het kunnen dat die ook worden omgezet naar een RTH? Want dan zou dat inhouden dat de hulp die al reeds jaren wordt ingeschakeld ineens zou wegvallen.

1 like

Volgens mij kan de overheid de toegekende steun niet terugdraaien - standstill principe in het recht . Voor iedereen die nog niets kreeg toegekend zou het minder kunnen zijn!

1 like

Dat denk ik ook. Denk maar aan de veroordelingen die het VAPH/de overheid al heeft opgelopen bij het terugdraaien van budgetten na de correctiefases. Maar daartegen is er dan weer beroep aangetekent door de overheid voor zover ik weet. Afwachten dus.

1 like

Dag Marleen,

Dit is een onzekerheid die al meerdere malen tot bij ons is gekomen.

We weten niet hoe het zit indien je al een PVB heb, daar is nog niets over gecommuniceerd. Maar we blijven waakzaam en hebben samen met enkele andere bestandsorganisaties verduidelijking gevraagd om de onzekerheid/onduidelijkheid die heerst weg te nemen/ te verduidelijken.

Wij volgen dit dossier nauwgezet op en koppelen alle relevante informatie terug naar ons netwerk.

Wat Wim en Johan zeggen lijkt ons te kloppen en dat is ook onze interpretatie. De overheid kan een definitief toegekend en lopend PVB niet zomaar terugdraaien in het kader van de hervorming. Maar voor mensen die nog in de toeleidingsprocedure zitten of enkel een prioriteitsgroep hebben zonder concrete budgetbepaling, kan de hervorming wél gevolgen hebben voor de timing, prioritering of budgethoogte.

Daar zit vandaag de grootste onzekerheid.

We kunnen dus momenteel niet meer doen dan afwachten.

Zoals ik het begrepen heb, kunnen ze je het toegekende PVB niet meer afnemen en is dat volgens de uitleg van Gennez ook niet de bedoeling. Is wel niet fair dat de ene persoon dan meer “vrijheid” heeft dan de andere, vind ik persoonlijk. Wij hebben op dit ogenblik een PVB na jeugdhulp, wat neerkomt op een continuering van het PAB. Voor de meervraag zitten we op dit ogenblik in PC2 met een P en B van 5. Onze bijstandsorganisatie heeft gezegd dat wij sowieso recht hebben op PVB omwille van de aandoening van mijn kind (kan niet zelfstandig wonen, moet overdag naar het dagcentrum, heeft hulp nodig bij alles) maar ben er toch ook niet gerust in.

1 like